Een van de vrijheden van het VFR vliegen in ongecontroleerd gebied is dat je kunt gaan waar je wilt. Zie je een mooi landschap een stuk verderop? Je vliegt er zo naar toe en je kunt wat rondjes draaien om alles eens goed te bekijken. Vrijheid blijheid! Maar is er ook een risico: waar zitten al die andere vliegtuigen in datzelfde gebied? Wellicht zit je op een informatie frequentie (zoals Brussels Information of Dutch Mil), maar zij geven geen garantie dat ze alle toestellen zien en aan je doorgeven. Je zult zelf ‘see and avoid’ moeten toepassen door het scannen van je omgeving. Maar er zijn apparaten die je daarbij kunnen helpen en die sinds een paar jaar ook betaalbaar zijn.
Er zijn een aantal systemen op de markt die je grofweg kunt opdelen in passieve systemen en actieve systemen. Actieve systemen zenden een signaal uit en alles dat een transponder aan boord heeft (vliegtuig, helicopter, hete lucht ballon, etc) reageert daarop, zoals ze ook doen als ze ondervraagd worden door de grond radar. De actieve systemen berekenen zo exact op welke afstand, richting en hoogte zich iets bevindt. Meestal wordt dit netjes op een elektronisch scherm weergegeven. Dit alles maakt het erg duur. Het zit in commerciele vliegtuigen, maar ook de meer high-end sportvliegtuigen.
Passieve systemen liften mee op die systemen: ze zenden zelf niets uit, maar luisteren wel mee naar de antwoorden die verschillende vliegtuigen terugsturen naar die actieve systemen en grond radar stations. Op basis daarvan berekenen ze dan afstand en hoogte, en bij sommige typen ook richting. Ik heb een Engelstalige film toegevoegd die een en ander uitlegt.
>
Ik heb recent de Zaon PCAS MRX gekocht: een klein apparaatje dat passief werkt en dat een klein display heeft dat meldingen en waarschuwingen geeft als iets dicht in de buurt komt. Je kunt zelf instellen hoe gevoelig het is. Het voordeel van dit apparaat is dat het handzaam is, het nadeel is dat het geen richting aangeeft waar het andere toestel zich bevindt; het toestel waar je voor gewaarschuwd wordt kan ook achter je zitten! Het voordeel is dat als je eenmaal weet op welke afstand en hoogte het toestel zich bevindt, het zoeken een stuk makkelijker wordt.
De MRX kan meerdere toestellen in de gaten houden, hij laat echter alleen de gegevens zien van het toestel dat het meeste gevaar zou kunnen opleveren. Het volgt daarbij het principe ” botsingen gebeuren alleen op dezelfde hoogte “. Een toestel dat iets verder weg is, maar wel op dezelfde hoogte vliegt, is gevaarlijker dan dat toestel vlakbij, maar dat 1000 voet hoger vliegt.
Zijn grote zus de Zaon XRX kan ook -gedeelteijk- de richting bepalen. Groot voordeel van de XRX is dat hij aan je GPS gekoppeld kunt worden: dan krijg je de traffic informatie op de GPS. Nadeel is dat hij niet op batterijen kan werken en dat voor de koppeling een wir war aan bekabeling door je vliegtuig gaat lopen. Ze zouden dat draadloos moeten maken. Ook is hij een stuk groter en zoveel ruimte is er al niet in zo’n Cessna 152…
Ik heb nog niet de gelegenheid gehad om een en ander te testen: Misschien slaat de schrik wel om je oren als je beseft hoe druk het eigenlijk in het luchtruim is. Ik ben vooral benieuwd hoe het reageert in de buurt van een vliegveld: een van de plekken waar veel verkeer is, maar waar ook vaak ongelukken gebeuren. Misschien moet je dan de gevoeligheid wat terugschroeven. Zodra ik wat ervaring met het apparaat heb opgedaan komt er een nieuw bericht op deze website.
Mooi duidelijk omschreven hoe PCAS werkt. Ik heb zelf sinds 2 jaar de XRX, en kan je de tip geven om de detectie-range en -hoogte zo klein mogelijk in te stellen.
Doe je dat niet, dan loopt het ding constant te piepen (inderdaad, zo druk kan het zijn!) en ben je als je niet oppast te weinig bezig met See-and-Avoid.
V.w.b. koppeling met GPS: ik heb de techniek goed bestuurd, en ben tot de conclusie gekomen dat je jezelf daarmee een grotere nauwkeurigheid voorhoudt dan er in werkelijkheid is. Hier moet je je zeer goed van bewust zijn, en op een juiste manier in de cockpit-routines integreren!
Laat na een tijdje nog eens horen wat jouw ervaringen zijn, ik ben erg benieuwd wat je na een aantal vluchten van vindt van dit hulpmiddel, en welke effecten het heeft op jouw cockpit-routine.
Grtz
Marcel
Hi Marcel, dank je voor je opmerkingen; ik zal je tip zeker meenemen zodra ik de kans krijg om het apparaat daadwerkelijk in de lucht uit te proberen.
Er komt zeker een vervolg bericht zodra ik een aantal keren met het apparaat gevlogen heb. Het mooie weer komt weer langzaam deze kant op, dus de frequentie van vliegen gaat zeker omhoog!