Een van de items tijdens je checklist voordat je het vliegtuig start, is het controleren van de flight controls. Met deze controle wordt de juiste werking van alle besturingstechniek getest. De meeste sportvliegtuigen zijn niet ‘fly-by-wire’ maar wordt de input van pedalen en stuur doorgegeven via kabels en stangen. De controle is tweeledig: het controleren dat alles technisch goed werkt, maar ook dat er in de cockpit geen belemmeringen zijn om een volledige uitslag van de stuurinrichting mogelijk te maken.
Hoe kun je dit het beste doen? Zet je stoel in de juist stand, en heb alle spullen georganiseerd zoals je dat ook in de vlucht zou doen. Dus kneeboard op je been, kaart erbij, headset op. Draai je ‘yoke’ volledig naar links. Geen obstakels in de cockpit bij volledige uitslag? Kijk vervolgens naar de linkervleugel en controleer of het rolroer omhoog staat. Kijk naar de rechtervleugel: het rolroer moet daar naar beneden staan. Controleer ook zeker de richting: je zal niet de eerste piloot zijn waarbij na een onderhoudsbeurt de rolroeren precies andersom reageren: dat is lastig vliegen!
Terwijl je het stuur naar links houdt, trek je het volledig naar achter en doe je een visuele check of het hoogteroer omhoog komt. Dit is het moment dat er bij een verkeerde stoelafstelling intern obstakels kunnen optreden. Daarom is het belangrijk deze check te doen terwijl je het rolroer volledig uitgeslagen laat. Als dit allemaal goed gaat, stuur je naar rechts, maar nog steeds met volledige uitslag op het hoogteroer. En wederom de visuele controle van je rolroeren: rechts omhoog, links omlaag.
Dan begeleid je het stuur rustig naar de full down positie, volledige uitslag naar rechts. Na nog een controle van het hoogteroer draai je het stuur weer volledig naar links.Je hebt nu een vierkant gemaakt, met volledige uitslag in alle posities. Als er geen interne obstakels zijn en alle roeren werken zoals verwacht, kun je verder naar het voetenstuur.
Als je de werking van het voetenstuur controleert, raadpleeg eerst de POH of dit mag en op welke manier. Met het voetenstuur bedien je vaak niet alleen het richtingsroer achter op de staart, maar ook het neuswiel. Niet elk type toestel vindt het prettig als het neuswiel niet kan bewegen en je toch beweging forceert. Als de check mogelijk is, doe ook hier een visuele controle. Als het niet toegestaan is om de controle in stilstand te doen, doe het dan tijdens je taxi tijd op het moment dat je toch de instrumenten controleert op de goede werking bij bochten.
Een laatste controle die wellicht als los item op je checklist staat is het controleren van de trimvlakken. Hebben deze een volledige uitslag? Met name in periode van nattigheid en kou kan het zomaar gebeuren dat een trimvlak vastvriest.
In de praktijk kost deze check slechts een tiental seconden, maar met name de interne obstakels kunnen een groot gevaar opleveren in de lucht. Als je een passagier op de rechterstoel bij hebt, controleer dan ook goed dat daar ook geen obstakels optreden en vertel de passagier ook dat ze op moeten letten met het stuur. Er zijn voldoende (bijna) ongevallen bekend waarbij de passagier het rechterstuur als steun, niet begrijpend dat de stuurinrichting volledig gekoppeld is.
Na al deze controles kun je deze check afstrepen op je checklist en kun je het volgende item aanpakken.
1 reactie